Świadectwo charakterystyki energetycznej, obowiązek dla właścicieli mieszkań i domów

Czy wiesz, że aby móc sprzedać lub wynająć nieruchomość potrzebujesz świadectwa charakterystyki energetycznej? W 2023 roku, w wyniku nowelizacji przepisów, obowiązki związane ze sporządzaniem i przekazywaniem tego dokumentu uległy znaczącemu zaostrzeniu. Czy każdy budynek musi mieć świadectwo energetyczne? W jakiej sytuacji zachodzi obowiązek posiadania świadectwa energetycznego oraz jakie konsekwencje grożą za brak świadectwa? W poniższym artykule szczegółowo wyjaśniamy, w jakich sytuacjach wymagany jest certyfikat energetyczny, jak należy go prawidłowo przygotować oraz zwracamy uwagę na funkcjonalności systemu CRM do sprzedaży nieruchomości, które ułatwią i usprawnią proces.

Spis treści:

1. Czym jest świadectwo energetyczne mieszkania lub domu?

2. Kto musi posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej?

3. Jak sporządzić świadectwo charakterystyki energetycznej? Kto może wystawić świadectwo energetyczne budynku?

4. Jakie informacje zawiera certyfikat energetyczny?

5. W jakiej formie można przekazać świadectwo?

6. Jak długo ważne jest świadectwo energetyczne?

7. Kto zleca uzyskanie świadectwa energetycznego?

8. Ile kosztuje świadectwo energetyczne?

9. Czym grozi brak świadectwa energetycznego?

10. Obsługa świadectw charakterystyki energetycznej z CRM

Czym jest świadectwo energetyczne mieszkania lub domu?

Świadectwo charakterystyki energetycznej, zwane również certyfikatem energetycznym, to oficjalne poświadczenie ilość energii potrzebnej do użytkowania budynku. Świadectwo sporządza się na podstawie oceny energetycznej nieruchomości. Dokument dostarcza istotne informacje na temat zużycia energii oraz emisji dwutlenku węgla.

28 kwietnia 2023 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, która doprecyzowała dotychczasowe przepisy i zwiększyła ich skuteczność. Wcześniej świadectwo energetyczne lokalu wymagane było głównie dla nowych budynków, wybudowanych po 2009 roku. Jednak wprowadzone zmiany w przepisach sprawiły, że każdy lokal przeznaczony do sprzedaży i wynajmu musi mieć świadectwo, bez względu na to kiedy został wybudowany.

Uzyskanie świadectwa energetycznego umożliwia właścicielom budynków ocenę aktualnego zużycia energii oraz wskazuje ewentualne obszary do oszczędności i poprawy efektywności energetycznej. Dla potencjalnych klientów jest to również ważny aspekt przy wyborze mieszkania, informujący o przybliżonych rachunkach.

Kto musi posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej?

Wszystkie budynki lub lokale mieszkalne i użytkowe przeznaczone na sprzedaż bądź wynajem muszą posiadać certyfikaty energetyczne. Ustawa obejmuje firmy, osoby prywatne oraz instytucje.

Świadectwo energetyczne lokalu należy również umieścić w widocznym miejscu w przypadku powierzchni powyżej 250 m² zajmowanych przez prokuraturę, organy wymiaru sprawiedliwości i administracji publicznej, w których obsługiwani są interesanci oraz powierzchni powyżej 500 m², w których świadczone są usługi dla ludności.

Warto zaznaczyć, że certyfikat energetyczny nie jest potrzebny, jeśli budynek lub lokal wykorzystywany jest wyłącznie na własny użytek, czyli nie jest przeznaczony na sprzedaż ani wynajem.

Jak sporządzić świadectwo charakterystyki energetycznej? Kto może wystawić świadectwo energetyczne budynku?

Sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej wymaga przeprowadzenia szczegółowej analizy budynku. Musi być sporządzone przez certyfikowanego audytora energetycznego lub osobę zarejestrowaną w CRCEB (Centralny Rejestr Charakterystyki Energetycznej Budynków). Aby uzyskać wpis do rejestru, należy spełniać określone kryteria:

• Posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
• Nie być skazanym prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi wiarygodności dokumentów, lub za przestępstwo skarbowe.
• Posiadać uprawnienia budowlane.
• Ukończyć studia wyższe na kierunkach techniczno-budowlanych (np. architektura, architektura krajobrazu, kierunki, których program uwzględnia zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych budynków, budownictwem energooszczędnym czy odnawialnymi źródłami energii).

W celu wystawienia świadectwa charakterystyki energetycznej używane są dwie metody: metoda obliczeniowa lub zużyciowa.

Metoda obliczeniowa bazuje na modelowym, standardowym sposobie użytkowania budynku. Obejmuje ona obliczenia dotyczące teoretycznego zużycia energii na podstawie różnych czynników, takich jak izolacja budynku, rodzaj i efektywność systemów grzewczych i wentylacyjnych, a także charakterystyka okien i drzwi. Metoda ta jest często używana do oceny nowych budynków lub po gruntownych modernizacjach, gdzie nie ma jeszcze danych o rzeczywistym zużyciu energii.

Metoda zużyciowa analizuje rzeczywiste zużycie energii w budynku. Obejmuje to dane historyczne dotyczące zużywanej energii do ogrzewania, chłodzenia, ciepłej wody użytkowej, a czasami również oświetlenia i wentylacji. Metoda ta jest dokładniejsza w przypadku istniejących budynków, gdzie dostępne są rzeczywiste dane o zużyciu energii.

Wybór metody zależy od konkretnego przypadku i dostępnych danych. Ważne jest, aby proces ten został przeprowadzony przez certyfikowanego specjalistę. Audytor energetyczny odpowiedzialny za sporządzenie świadectwa charakterystyki na bazie odpowiedniej wiedzy i umiejętności zdecyduje, która metoda będzie najbardziej odpowiednia do przeprowadzenia rzetelnej oceny.

Jakie informacje zawiera certyfikat energetyczny?

Świadectwo energetyczne mieszkania lub domu to dokument zawierający szereg istotnych informacji odnośnie efektywności energetycznej nieruchomości. Do sporządzania świadectwa wymagane są elementy takie jak:

• Ogólna charakterystyka budynku: Informacje dotyczące typu budynku (mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, rekreacji indywidualnej, gospodarczy itp.), adres, a także rok oddania nieruchomości.
• Zużycie energii: Dane na temat całkowitego zapotrzebowania na energię, które wyrażone są w kilowatach na godzinę na metr kwadratowy rocznie (kWh/m²/rok). Informacja ta pokazuje, ile energii potrzeba do ogrzewania, chłodzenia, wytwarzania ciepłej wody, wentylacji oraz oświetlenia (w przypadku budynków niemieszkalnych).
• Klasa energetyczna: Budynki są klasyfikowane według skali efektywności energetycznej, zwykle od A (najbardziej efektywne) do G (najmniej efektywne). Klasa energetyczna jest łatwym do zrozumienia wskaźnikiem, jak bardzo „energooszczędny” jest dany budynek.
• Opis techniczny: Szczegółowe informacje na temat elementów budynku mających wpływ na jego efektywność energetyczną, takich jak rodzaj i jakość izolacji, typ i efektywność systemu grzewczego, chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej.
• Rekomendacje dotyczące poprawy efektywności: Często świadectwo zawiera także sugestie, jak można poprawić efektywność energetyczną budynku, np. przez modernizację systemu ogrzewania, poprawę izolacji czy wymianę okien.
• Dane o emisji CO2: Informacje na temat szacowanej rocznej emisji dwutlenku węgla, co jest ważne z punktu widzenia wpływu budynku na środowisko.
• Dane audytora: Imię i nazwisko audytora energetycznego, który sporządził świadectwo wraz z numerem wpisu do CRCEB (Centralny Rejestr Charakterystyki Energetycznej Budynków).

W jakiej formie można przekazać świadectwo?

Obowiązek sporządzenia świadectwa energetycznego zgodny z ustawą z dnia 28 kwietnia 2023 roku, uwzględnia dwie formy przekazania dokumentu: papierową i elektroniczną.

W formie papierowej dokument powinien być oznaczony numerem z centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osoby uprawnionej do jego wystawienia. Wystawienie świadectwa energetycznego w formie elektronicznej uwzględnia zabezpieczony kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpis zaufany.

Ważne jest, aby fakt przekazania świadectwa energetycznego był odnotowany w akcie notarialnym. W przypadku jego braku notariusz ma obowiązek pouczyć stronę zobowiązaną do przekazania świadectwa o karze grzywny za niewypełnienie tego obowiązku.

Jak długo ważne jest świadectwo energetyczne?

Świadectwo energetyczne budynku lub lokalu, ma określony czas ważności. W Polsce zgodnie z obowiązującymi przepisami ważne jest przez 10 lat od daty jego wystawienia. Warto zaznaczyć, że jeśli w budynku przeprowadzono istotne prace modernizacyjne, które mogły wpłynąć na jego efektywność energetyczną, zaleca się sporządzenie nowego dokumentu, nawet jeśli poprzedni nie stracił jeszcze ważności. Zapewnia to, świadectwo opiera się na rzeczywistym stanie technicznym budynku i jego efektywności energetycznej.

Kto zleca uzyskanie świadectwa energetycznego?

Zlecanie sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej w Polsce leży w gestii różnych podmiotów, w zależności od sytuacji i rodzaju transakcji.

Kto zleca sporządzenie świadectwa?

1. Właściciel lub zarządca budynku: W przypadku, gdy budynek lub lokal mieszkalny jest przedmiotem sprzedaży bądź wynajmu, to właściciel lub zarządca budynku jest zobowiązany do zlecenia sporządzenia świadectwa energetycznego.
2. Osoba ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu: Gdy osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i zamierza je sprzedać lub wynająć wymagane jest świadectwo energetyczne budynku.
3. Osoba ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu: W przypadku planowanego wynajmu lokalu, osoba z lokatorskim prawem także jest zobowiązana do zlecenia sporządzenia dokumentu.
4. Inwestor: Deweloper musi przekazać świadectwo przed złożeniem zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie budynku.

W przypadku transakcji obejmujących kompletny budynek świadectwo energetyczne jest obowiązkowe dla całego budynku. Natomiast w sytuacji, gdy transakcja dotyczy tylko części budynku (np. pojedynczego lokalu mieszkalnego), sporządza się charakterystykę energetyczną części budynku.

Ważne jest, aby pamiętać, że ani nabywca, ani najemca nie mają prawa zrzec się prawa do otrzymania dokumentu.

Ile kosztuje świadectwo energetyczne?

Cena świadectwa energetycznego budynku zależy od różnych czynników. Cena uzależniona jest przede wszystkim od rozmiaru i typu ocenianego budynku – za certyfikat dla większych budynków lub tych o skomplikowanej strukturze zazwyczaj płaci się więcej. Również lokalizacja ma wpływ na cenę, gdyż stawki audytorów energetycznych różnią się w zależności od regionu.

Koszty świadectwa energetycznego mogą wahać się od kilkuset złotych dla mniejszych obiektów do kilku tysięcy złotych w przypadku dużych budynków komercyjnych. Aby uzyskać najlepszą ofertę, warto zasięgnąć kilku wycen.

Czym grozi brak świadectwa energetycznego?

Przy wynajmie i sprzedaży mieszkania potrzebne jest świadectwo energetyczne — jego brak niesie za sobą konsekwencje. Co grozi za brak świadectwa?

Jeśli właściciel w trakcie transakcji sprzedaży lub wynajmu nie przedstawi świadectwa energetycznego, może zostać obciążony karą grzywny. Zgodnie z nowelizacją ustawy, kara może wynieść kilka tysięcy złotych. Jej dokładna wysokość jest indywidualnie ustalana przez notariusza podczas sporządzania aktu notarialnego. Audytorzy energetyczni, którzy sporządzają świadectwa oparte na fałszywych danych, również mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej.

Co w sytuacji gdy wymagane jest świadectwo energetyczne, a deweloper nie przekazał nam dokumentu? Zgodnie z art. 11 Ustawy o charakterystyce energetycznej budynków należy niezwłocznie wystosować pisemne wezwanie do dewelopera o jego przekazanie. Należy to zrobić w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty podpisania aktu notarialnego. Deweloper musi przekazać świadectwo w ciągu 2 miesięcy od daty otrzymania wezwania. Jeśli deweloper nie dostarczy świadectwa w wyznaczonym terminie, nabywca ma prawo do sporządzenia świadectwa energetycznego na własny koszt w ciągu 12 miesięcy od daty aktu notarialnego. W tym przypadku nabywca ma prawo do obciążenia dewelopera kosztami poniesionymi za sporządzenie dokumentu.

Obsługa świadectw charakterystyki energetycznej z CRM

VoxDeveloper — system CRM dla dewelopera w odpowiedzi na pojawiające się zmiany, oferuje swoim klientom funkcje obsługi świadectw energetycznych. Podczas dodawania nowych lokali do systemu lub edytowania istniejących, użytkownicy mogą uzupełnić wszystkie wymagane informacje. Dane można wprowadzać ręcznie lub zaimportować razem z cennikiem, co znacząco przyspiesza proces.

Wszystkie informacje dotyczące nieruchomości, w tym te niezbędne, aby wykonać świadectwo energetyczne, przekazywane są za pośrednictwem linku XML. Taki format umożliwia przesyłanie kompleksowego obrazu każdej nieruchomości, co jest pomocne dla audytora energetycznego podczas sporządzania świadectwa. Ponadto istnieje możliwość łatwego umieszczenia danych dotyczących lokali na stronie www dewelopera lub na portalach nieruchomościowych, gdzie publikowane są oferty. Zapewnia to oszczędność czasu oraz wzbogacenie oferty o informacje dotyczące charakterystyki energetycznej nieruchomości.

VoxDeveloper to znaczące ułatwienie dla deweloperów, które pozwala na sprawne i zgodne z przepisami zarządzanie sprzedażą nieruchomości.